by Agnieszka Plucińska

Podatki5 kwietnia 20220 comments

Projekt zmian podatkowych z dnia 24 marca 2022 r.

24 marca 2022 r., na stronach Rządowego Centrum Legislacji, ukazał się projekt zmian podatkowych, które znacząco modyfikują zmiany „Polskiego ładu”, który z kolei, znacząco zmodyfikował dotychczasowe zasady podatkowe.

Zmiany dotyczą zarówno przedsiębiorców (niezależnie od wybranej formy opodatkowania), pracowników, prokurentów, a także komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych. To przede wszystkim Ci ostatni zostali wzięci na celownik uszczelnienia poboru składki zdrowotnej.

Nowelizacja wprowadza dodatkowe obowiązki dla płatników podatku (przede wszystkim w odniesieniu do pracodawców), likwiduje głośne, choć krótko obowiązujące ulgi podatkowe i może być pierwszym krokiem do uproszczenia zasad podatku dochodowego (przynajmniej w odniesieniu do jego kształtu po wdrożeniu zasad „Polskiego ładu”).

Projekt zakłada, że w zdecydowanej większości zmiany zaczną obowiązywać już od 1 lipca 2022 r.

Przywrócenie preferencji podatkowych dla osób samotnie wychowujących dzieci

Projekt przepisów to przywrócenie w nieznacznie zmienionej formie przepisów obowiązujących do grudnia 2021 r., czyli dwukrotność podatku wyliczonego od połowy dochodów.

Tak jak poprzednio, w celu rozliczenia ulgi podatnik będzie musiał złożyć wniosek (zaznaczyć korzystanie z ulgi) w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.

• Nowa stawka PIT

Projekt wprowadza nową, obniżoną stawkę PIT w wysokości 12% w pierwszym progu skali podatkowej.

Stawka będzie miała zastosowanie do wszystkich podatników rozliczających się wg skali podatkowej, (czyli dotychczas 17%/32%) i obejmie większość źródeł przychodów, tj. stosunek służbowy, umowę o pracę, umowę zlecenie) oraz dochody z jednoosobowej działalności gospodarczej (jeśli jest rozliczana według skali podatkowej).

Obniżona stawka podatku nie będzie oczywiście „za darmo”, o czym w dalszej części opracowania, a jej celem będzie przynajmniej częściowa (i przynajmniej dla niektórych) rekompensata.

• Zmniejszenie kwoty wolnej od podatku

Tzw. „kwota wolna od podatku”, czyli zgodnie z przepisami PIT „kwota zmniejszająca podatek” zostanie obniżona z 5.100 złotych do kwoty 3.600 złotych. Oznacza to, że miesięczne obniżenie PIT spadnie z 425 złotych do 300 złotych.

Co ciekawe, w związku z obniżeniem stawki PIT z 17% do 12%, „kwota wolna od podatku” nie ulegnie zmianie i dalej wynosi 30.000 złotych.

Wraz z nową stawką PIT, przynajmniej częściowo zostanie rozwiązany problem podatników uzyskujących dochody z kilku miejsc pracy. „Kwota zmniejszająca podatek” będzie dotyczyła dochodów zarówno z umowy o pracę, jak i umowy zlecenia (również jednocześnie), a oświadczenie o jej stosowaniu będzie można złożyć w sumie do 3 pracodawców (płatników).

• Likwidacja ulgi dla klasy średniej

Zmiany likwidują tzw. ulgę dla klasy średniej.

Początkowo ulga dotyczyła wyłącznie niektórych źródeł przychodów, początkowo wyłączając z niej powszechne umowy zlecenie. W przedstawionej wersji projektu przepisów, Ministerstwo Finansów zrezygnowało z upraszczania poniższego wzoru, za pomocą którego wyliczało się wysokość ulgi (w zależności od wysokości przychodów):

U = (suma przychodów × 6,68% – 4.566 zł) ÷ 0,17 albo

U = (suma przychodów × (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17

i całkowicie ją usunęło.

Co to oznacza dla podatników, którzy do tej pory z niej skorzystali?

Najbezpieczniejszym rozwiązaniem było wstrzymanie się z wyliczeniem wysokości ulgi do kwietnia 2023 roku, przy rozliczeniu rocznym – wtedy można byłoby z pewnością stwierdzić, czy ulga znajdzie zastosowanie i w jakiej wysokości.

Innymi słowy, jak najszybciej powinni przestać ją rozliczać w miesięcznych zaliczkach na PIT (przez dostosowanie własnych wyliczeń lub przez oświadczenie do pracodawcy, który wylicza im składki na podatek).

Obniżenie stawki PIT do 12% w pewnym stopniu zrekompensuje brak ulgi, natomiast dalsze jej uwzględnianie może doprowadzić do powstania dopłaty do podatku dochodowego, podczas całorocznego rozliczenia.

• Odliczenie pomniejszonej składki zdrowotnej (dla niektórych)

Nowelizacja ustawy o PIT, obowiązująca od 1 stycznia 2022 r. zlikwidowała możliwość odliczenia od podatku 7,75% zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Było to powszechne i logiczne rozwiązanie (sprowadzające się do niepłacenia dwa razy za to samo), głęboko wpisane w cały system podatku dochodowego (o czym ostrzegali eksperci).

Likwidacja możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, była jedną z najbardziej dotkliwych zmian dla podatników, na której najbardziej ucierpieli przedsiębiorcy rozliczających się podatkiem liniowym.

Ministerstwo Finansów częściowo przywraca (w projekcie) możliwość odliczenia składki zdrowotnej w wysokości do 8.700 złotych rocznie, właśnie dla podatników rozliczających się liniowo. Kwota wynika z (zaokrąglonego w dół) iloczynu 4,9% (stawka składki na ubezpieczenie zdrowotne dla podatników rozliczających się liniowo) z 30-krotnoścą prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej.

Dodatkowo możliwość odliczenia połowy zapłaconej składki otrzymają podatnicy rozliczający się ryczałtem (od przychodów ewidencjonowanych), a 19% zapłaconej składki będą mogli rozliczyć nieliczni podatnicy rozliczający się wciąż za pomocą karty podatkowej.

• Likwidacja ulgi na zabytki

Argumentując decyzję zakresem podmiotowym ulgi, tj. wg uzasadnienia projektu ustawy: „powszechne w przestrzeni publicznej uwagi na temat braku uzasadnienia dla odliczania od podstawy opodatkowania wydatków ponoszonych przez zazwyczaj bardzo zamożnych podatników”, Ministerstwo Finansów zdecydowało się zlikwidować ją w całości.

Ulga pozwalała odliczyć do 500 złotych kosztów poniesionych od każdego wyremontowanego metra kwadratowego zabytkowej nieruchomości, do maksymalnie 500.000 złotych, zawierała liczne wymogi dokumentujące wydatki i dotyczyła wyłącznie nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się w ewidencji zabytków.

• Przerzucenie odpowiedzialności na płatnika podatku

Zamieszanie związane z formularzem „PIT-2” powstałe na początku 2022 roku, zainicjowało zmianę przepisów dotyczących obowiązków płatnika podatku (czyli w większości pracodawców), odpowiadającego za odprowadzenie zaliczki na podatek w prawidłowej wysokości.

Projektowane przepisy zakładają że zastosowanie ulg podatkowych, czy kwoty zmniejszającej podatek, będzie możliwe wyłącznie po otrzymaniu przez płatnika oświadczenia podatnika o spełnieniu warunków do zastosowania korzystniejszego rozliczenia.

Jednocześnie projekt zmian nie odnosi się bezpośrednio do trwającego już zatrudnienia i konieczności składania nowego formularza „PIT-2” w odniesieniu do nowelizacji podatkowej, czyli do problemu powstałego w styczniu 2022 r.

Dla zabezpieczenia prawidłowości rozliczeń, jeśli projekt przepisów w obecnym kształcie zacznie obowiązywać, rekomendujemy składania oświadczenia po każdej zmianie ulg podatkowych.

Ważną zmianą jest wprowadzenie obowiązku automatycznego wyliczenia nowej kwoty wolnej od podatku od emerytur. Oznacza to, że ZUS z urzędu zastosuje korzystniejsze dla większości emerytów rozwiązanie.

• Składka zdrowotna dla komplementariuszy spółki komandytowo-akcyjnej

Planowana nowelizacja, to również uszczelnienie grupy podmiotów objętych obowiązkową składką zdrowotną.

Zmiany obejmą komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych, którzy do tej pory, ze względu na ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem, nie musieli pomniejszać otrzymywanego wynagrodzenia o składkę zdrowotną.

Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla prokurentów spółek

Drugim krokiem związanym z uszczelnieniem składek na ubezpieczenia, jest objęcie obowiązkową składką w wysokości 9% również prokurentów spółek.

Nowelizacja od 2022 r. odwoływała się do „osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie”, co wyłączyło z zakresu przepisów prokurentów. Planowane zmiany wprost obejmują prokurentów.

Co ważne, zwiększono również zakres „pobierania wynagrodzenia”, o którym mowa w przepisie,  do „wynagrodzenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, niezależnie od kwalifikacji źródła przychodu”.

W praktyce umożliwia to wyliczenia składki również od dodatkowych świadczeń, które nie spełniały dotychczasowej definicji „wynagrodzenia” w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej.

Jeśli szukają Państwo wsparcia prawnego lub podatkowego w zakresie powyższej tematyki, prosimy o kontakt.