by Joanna Boroń

Bez kategorii24 listopada 20220 comments

Regulacja prawna wodoru w sektorze energetycznym

Poniżej przedstawiamy wybrane zagadnienia dotyczące długo wyczekiwanej regulacji prawnej wodoru w sektorze energetycznym. Projekt (UD382) nowelizacji ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) pojawił się na stronie Rządowego Centrum Legislacji 21 października 2022 r.

Link do projektu i uzasadnienia: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12365500/katalog/12921264#12921264

Przypomnijmy, że rozwój gospodarki wodorowej został uznany za jeden z priorytetów realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, którego głównym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej Europy do 2050 r. W lipcu 2020 r. Komisja Europejska opublikowała Strategię w zakresie wodoru na rzecz Europy neutralnej dla klimatu, która wyznacza strategiczne ramy wdrażania europejskiej gospodarki wodorowej. W Polsce dokumentem strategicznym, który określa główne cele rozwoju gospodarki wodorowej w Polsce i kierunki interwencji jakie są pożądane dla ich osiągnięcia jest Polska Strategia Wodorowa (PSW) – załącznik do Uchwały nr 149 Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2021 r.

Definicja legalna wodoru

Projekt zakłada wprowadzenie do art. 3 Prawa energetycznego definicji wodoru  jako substancji chemicznej oznaczonej kodem CN 2804 10 00). Wodór ma stanowić odrębny i samodzielny rodzaj paliwa. W uzasadnieniu Projektu wskazano, że pozwoli to na uregulowanie kwestii związanych z przesyłaniem wodoru poza sieciami gazowymi i da pewność regulacyjną inwestorom. Dla uniknięcia sytuacji, w której do sieci gazowej byłby wtłaczany wodór niespełniający wymagań jakościowych dla paliw gazowych, wodór domieszkowany do paliw gazowych musi spełniać wymagania jakości dla paliw gazowych. Przesyłanie wodoru siecią gazową będzie natomiast podlegało reżimowi regulacyjnemu dla paliw gazowych.

Projekt wprowadza do Prawa energetycznego nowe definicje: konwersji elektrolitycznej, instalacji konwersji elektrolitycznej, magazynowania energii, sieci wodorowej, bezpośredniego rurociągu wodorowego, systemu wodorowego, przesyłania wodoru, operatora systemu wodorowego, magazynowania wodoru, operatora systemu połączonego wodorowego, instalacji magazynowej wodoru, operatora systemu magazynowania wodoru.

Wytwarzanie i magazynowanie wodoru a działalność koncesjonowana

Zgodnie z projektem wytwarzanie wodoru nie będzie podlegać obowiązkowi koncesyjnemu. Wprowadzono natomiast konieczność uzyskania koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie magazynowania wodoru, z wyjątkiem lokalnego magazynowania w instalacjach stacjonarnych o pojemności do 5 000 Nm³, przesyłania wodoru, obrotu wodorem, z wyłączeniem obrotu wodorem, jeżeli roczna wartość obrotu nie przekracza równowartości 100 000 euro oraz dostarczania wodoru bezpośrednimi rurociągami wodorowymi. W uzasadnieniu Projektu ustawodawca wskazał, że koncesjonowanie działalności zapewni bezpieczeństwo energetyczne oraz prawidłową gospodarkę wodorem, tym bardziej w pierwszym etapie rozwoju rynku wodoru.

W art. 10 Projektu wskazano, że podmiot, który w dniu wejścia w życie komentowanych przepisów wykonuje działalność gospodarczą w zakresie magazynowania, przesyłania, obrotu wodorem oraz dostarczania wodoru bezpośrednimi rurociągami wodorowymi, która wymaga uzyskania koncesji w brzmieniu nadanym ustawą, jest zobowiązany dostosować ją do wymagań określonych w ustawie w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, przy czym może ją prowadzić do czasu uzyskania rozstrzygnięcia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Działalność bez wymaganej koncesji

Projekt zakłada nowelizację art. 57g Prawa energetycznego poprzez wprowadzenie kary grzywny w wysokości do 5 000 000 zł lub karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5 w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie magazynowania, przesyłu, obrotu wodorem lub dostarczania wodoru bezpośrednimi rurociągami wodorowymi, bez wymaganej koncesji.

Unbundling księgowy

Zgodnie z Projektem art. 44 Prawa energetycznego rozszerzono o obowiązek prowadzenia ewidencji księgowej przez przedsiębiorstwo energetyczne, w sposób umożliwiający odrębne obliczenie kosztów i przychodów, zysków i strat dla wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie dostarczania wodoru, w tym kosztów stałych, kosztów zmiennych i przychodów, odrębnie dla wytwarzania przesyłania i obrotu wodorem, magazynowania wodoru i konwersji elektrolitycznej.

Dalsze działania

Komentowany projekt ustawy został przesłany do konsultacji publicznych z terminem na zgłaszanie ewentualnych uwag, który wyznaczono do 14 listopada 2022 r. Projekt spotkał się z ogromnym zainteresowaniem całego sektora energetycznego, w tym przedstawicieli biznesu, jak i prawników, którzy od wielu miesięcy oczekiwali na projekt regulacji wodorowej zwłaszcza w dobie kryzysu energetycznego. Projekt spotkał się z krytyką z uwagi m.in. na zdefiniowanie wodoru jako substancji zamiast pierwiastka oraz z uwagi na sprzyjaniu biurokratyzacji i dużej roli państwa w kontrolowaniu

O szczegółach proponowanych rozwiązań oraz o kolejnych etapach procesu legislacyjnego regulacji wodorowej będziemy informować Państwa na bieżąco. W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.