by Błażej Siedlich

Cudzoziemcy28 maja 20250 comments

Nowa ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców – co zmieni się od 1 czerwca 2025 r.?

Już w dniu 1 czerwca 2025 r. wchodzi w życie nowa ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Polski. Nowe przepisy zastąpią dotychczasową ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zakresie wydawania zezwoleń dot. pracy cudzoziemców. Celem ustawodawcy jest uproszczenie procedur, skrócenie czasu oczekiwania na decyzje oraz zwiększenie kontroli nad legalnością zatrudniania obywateli państw trzecich.

Kto może przeprowadzać kontrolę legalności zatrudnienia cudzoziemców?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, uprawnienia do kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców mają następujące organy:

• Straż Graniczna – posiada szerokie kompetencje w zakresie kontroli pobytu i pracy cudzoziemców. Należy jednak podkreślić, iż wyłącznie funkcjonariusze posiadający stosowne upoważnienie, wydane przez komendanta właściwej placówki są uprawnieni do przeprowadzenia kontroli, a przed jej rozpoczęciem muszą okazać ten dokument.
• Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) – sprawdza przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym legalność zatrudnienia (a także pobytu jako warunku koniecznego do legalnego zatrudnienia) cudzoziemców. Kontrola przeprowadzana jest przez inspektorów pracy w ramach właściwości terytorialnej okręgowych inspektoratów pracy.

Jedną z kluczowych zmian będzie wprowadzenie nowych rodzajów zezwoleń na pracę cudzoziemców, które zastąpią dotychczasowe typy dokumentów legalizujących zatrudnienie. Pracodawca będzie mógł od teraz wnioskować o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca na rzecz polskiego podmiotu zatrudniającego, zezwolenia na pracę w związku z pełnieniem określonej funkcji oraz zezwolenia na pracę w celu delegowania cudzoziemca przez zagraniczny podmiot zatrudniający na terytorium RP.

Ustawa przewiduje również rozszerzenie katalogu osób zwolnionych z obowiązku uzyskania zezwolenia – będą to m.in. absolwenci studiów niestacjonarnych w Polsce.

Nowe przepisy wprowadzają również istotne zmiany dotyczące przesłanek odmowy wydania zezwoleń, m.in. w przypadku pracodawców zalegających z podatkami czy składkami ZUS. Co istotne, zostaje zniesiony tzw. „test rynku pracy”, a jego miejsce zajmie nowa procedura tworzenia list zawodów, w których zatrudnianie cudzoziemców będzie ograniczone.

W ustawie przewidziano także pełną elektronizację postępowań, choć w praktyce nowe systemy będą wdrażane stopniowo – instytucje publiczne mają 2 lata na pełne przystosowanie się do nowych rozwiązań.

Ponadto, przedsiębiorcy uzyskają dostęp do tzw. procedury „fast track”, przyspieszającej rozpatrywanie wybranych kategorii wniosków. Ustawa przewiduje pierwszeństwo dla firm o znaczeniu strategicznym, kolejnych zezwoleń i zawodów deficytowych.

Na pracodawców zostaną również nałożone nowe obowiązki – m.in. konieczność zawierania pisemnych umów, uzyskania tłumaczenia przysięgłego w przypadku braku umowy dwujęzycznej oraz przekazywania kopii umów do urzędów. Za niedopełnienie tych obowiązków przewidziano surowe sankcje finansowe – w niektórych przypadkach grzywny będą mogły wynosić nawet 10 000 zł.

Ustawa rozszerza również uprawnienia kontrolne Straży Granicznej oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Od czerwca 2025 r. organy te będą mogły przeprowadzać kontrole legalności zatrudnienia bez uprzedzenia, co znacząco zwiększy ryzyko dla pracodawców działających niezgodnie z przepisami.

Błażej Siedlich

Email: bsiedlich@kbzlegal.pl
Telefon: +48 32 202 42 97
LinkedIn

źródło obrazka: freepik.pl