by Joanna Boroń

COVID-1911 maja 20220 comments

Odwołanie stanu epidemii – co dalej z możliwością potrącania kar umownych wykonawcom zamówień publicznych?

W poniedziałek 9 maja 2022 r. Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekty rozporządzeń Ministra Zdrowia w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii oraz w sprawie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego. Z ich uzasadnień wynika, że zmiany mają wejść w życie już od 16 maja 2022 r. Co to oznacza w praktyce dla wykonawców zamówień publicznych, dla których w związku z pandemią wprowadzono szereg regulacji ochronnych? 

Przypomnijmy, że stan epidemii wprowadzono w Polsce na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Zastąpił on wprowadzony 13 marca 2020 r. stan zagrożenia epidemicznego. Ministerstwa Zdrowie stoi na stanowisku, że zniesienie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii i wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego jest uzasadnione poprawą stanu epidemiologicznego skutkującego zmniejszeniem gwałtownego rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS-CoV-2 oraz jego agresywności, co przyczyniło się do zmniejszenia liczby osób hospitalizowanych.

Jedną z najważniejszych dla wykonawców zamówień publicznych regulacji prawnych wprowadzonych w okresie pandemii był obowiązujący od 24 czerwca 2020 r. przepis art. 15r¹ ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zgodnie z którym: „w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, zamawiający nie może potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego, z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także nie może dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy, o ile zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono tę karę, nastąpiło w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii”. Wprowadzona regulacja miała przyczynić się do ograniczenia obciążeń finansowych wykonawców w okresie walki ze skutkami pandemii, a w konsekwencji do zwiększenia ich zasobów finansowych.

Należy uspokoić wykonawców, że zmiany, które wejdą w życie 16 maja 2022 r. nie będą skutkować wyłączeniem stosowania powyższej regulacji. Oznacza to, że w dalszym ciągu w określonych przypadkach i pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek obowiązują dla zamawiających ograniczenia w możliwości dokonywania potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawców oraz możliwości dochodzenia zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Polecamy nasze wcześniejsze publikacje, które szczegółowo wyjaśniają zagadnienie dopuszczalności potrąceń kar umownych naliczanych wykonawcom przez zamawiającym w okresie pandemii:

• https://kbzlegal.pl/sytuacja-gospodarcza-jest-lepsza-ale-zakaz-potracania-kar-umownych-wciaz-obowiazuje/
• https://kbzlegal.pl/nie-zawsze-uzasadnione-potracanie-kar-umownych-przez-zamawiajacych-w-trakcie-covid-19/
• https://kbzlegal.pl/potracanie-kar-umownych-przez-zamawiajacych-w-trakcie-covid-19/
• https://kbzlegal.pl/przewodnik-branzowy-firma-w-kryzysie/ 

W razie pytań lub wątpliwości, zachęcamy Państwa do kontaktu.