Certyfikat rezydencji podatkowej w czasie pandemii COVID-19

W praktyce certyfikat rezydencji podatkowej jest konieczny w celu uniknięcia najwyższej stawki opodatkowania przychodów w wysokości 20%, tzw. podatku u źródła (art. 21 ustawy o CIT i art. 29 ustawy o PIT). Dzięki certyfikatom rezydencji podatkowej, w transakcjach nabywania z zagranicy usług czy wypłacania odsetek i należności licencyjnych, istnieje możliwość obniżenia stawki podatku przez zastosowanie korzystniejszej, wynikającej z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, stawki.

Zgodnie z polskimi przepisami, jeżeli miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych zostało udokumentowane certyfikatem rezydencji niezawierającym okresu jego ważności, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres kolejnych dwunastu miesięcy od dnia jego wydania. Jeżeli w tym okresie miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie, podatnik jest obowiązany do niezwłocznego udokumentowania miejsca siedziby dla celów podatkowych nowym certyfikatem rezydencji. Jeżeli podatnik nie dopełnił obowiązku uzyskania nowego certyfikatu rezydencji, odpowiedzialność za niepobranie podatku przez płatnika lub pobranie podatku w wysokości niższej od należnej ponosi podatnik (art. 26 ust. 1i-1l ustawy o CIT).

Powyższe regulacje nie mają jednak zastosowania, jeżeli z dokumentu posiadanego przez płatnika, w szczególności faktury lub umowy, wynika, że miejsce siedziby podatnika dla celów podatkowych uległo zmianie w okresie dwunastu miesięcy od dnia wydania certyfikatu, a podatnik nie przedłożył nowego certyfikatu rezydencji.

W okresie pandemii koronawirusa przepisy dotyczące ważności certyfikatów rezydencji podatkowej uległy zmianie w zakresie okresu ich ważności. Zgodnie z dodanym w ramach tarczy 4.0. art. 31ya ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 ze zm., dalej „ustawa o COVID-19”) w przypadku certyfikatu rezydencji niezawierającego okresu jego ważności, w odniesieniu do którego okres kolejnych dwunastu miesięcy upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, płatnik przy poborze podatku uwzględnia ten certyfikat przez okres obowiązywania tych stanów oraz przez okres 2 miesięcy po ich odwołaniu.

Obecnie, w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po ich odwołaniu, miejsce zamieszkania i siedziby podatnika dla celów podatkowych może być potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji, jeżeli informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym (art. 31ya ust. 2 ustawy o COVID-19).

Natomiast przepisy ustawy o COVID-19, w przypadku certyfikatu rezydencji z określonym okresem ważności obejmującym rok 2019, dopuszczają możliwość posługiwania się takim certyfikatem w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przez okres 2 miesięcy po ich odwołaniu, pod warunkiem posiadania oświadczenia podatnika co do aktualności danych zawartych w certyfikacie. Przepisy ustawy o COVID-19 wydłużyły więc termin ważności certyfikatów wystawionych w 2019 roku. Nie dotyczy to jednak dokumentów wystawionych w 2020 roku. Powyższe oznacza, że certyfikaty rezydencji wydane na 2020 rok tracą ważność i konieczne będzie uzyskanie nowych, aktualnych certyfikatów rezydencji podatkowej na 2021 r.